درباره بيماري ناباروري در مردان اطلاعات بيماريها : حدود 15 درصد از زوج‌ها نابارور هستند.به اين معني كه آن‌ها قادر به باردار شدن حتي يك فرزند با وجود ، مقاربت جنسي محافظت نشده براي يك سال يا بيشتر نباشند. در نيمي از اين زوج‌ها، ناباروري در
درباره بيماري ناباروري در مردان
اطلاعات بيماريها : حدود 15 درصد از زوج‌ها نابارور هستند.به اين معني كه آن‌ها قادر به باردار شدن حتي يك فرزند با وجود ، مقاربت جنسي محافظت نشده براي يك سال يا بيشتر نباشند. در نيمي از اين زوج‌ها، ناباروري در مردان مسبب است. ناباروري در مردان به علت توليد كم اسپرم، عملكرد غير طبيعي اسپرم يا انسدادي كه باعث جلوگيري از تحويل اسپرم مي‌شود، مي‌باشد. بيماري، صدمات، مشكلات سلامتي مزمن، شيوه زندگي و عوامل ديگر مي‌تواند نقش مهمي در ايجاد ناباروري در مردان بازي كند. عدم توانايي در بارداري مي‌تواند استرس‌زا و خسته كننده باشد، اما تعدادي از درمان‌هاي ناباروري در مردان در دسترس مي‌باشد.
علامت عمده ناباروري در مردان ناتواني در باردار شدن يك كودك است. ممكن است هيچ نشانه آشكار و يا علائم ديگري وجود نداشته باشد. در برخي موارد، با اين حال، يك مشكل زمينه‌اي مانند يك اختلال ارثي، عدم تعادل هورموني، رگ‌هاي متسع (گشاد) اطراف بيضه، و يا يك وضعيتي كه باعث مسدود شدن مجاري عبور اسپرم شود نيز وجود دارد.
علائم و نشانه‌هاي مرتبط با ناباروري در مردان عبارت‌اند از:
• مشكلات در عملكرد جنسي – براي مثال، مشكل در انزال و يا حجم كم مني، كاهش ميل جنسي و يا مشكل حفظ نعوظ (اختلال نعوظ)
• درد، تورم و يا يك توده در بيضه‌ها
• عفونت‌هاي تنفسي راجعه
• عدم توانايي تشخيص بويايي
• رشد غير طبيعي پستان
• كاهش موهاي صورت و يا بدن و يا ساير نشانه‌هاي يك اختلال كروموزومي يا هورموني
• مقدار كمتر از نرمال اسپرم (كمتر از 15 ميليون اسپرم در هر ميلي ليتر از مايع مني يا با شمارش اسپرم كمتر از 39 ميليون نفر در انزال)
مكانيسم باروري مردان
باروري مردان يك فرايند پيچيده است. براي باردار كردن شريك زندگي مي‌بايست شرايط زير برقرار باشد:
• توليد اسپرم‌هاي سالم
• رشد و شكل‌گيري صحيح اندام تناسلي مردان در دوران بلوغ.
• حداقل يكي از بيضه‌ها عملكرد صحيح داشته باشد
• توليد هورمون تستوسترون و ديگر هورمون‌هاي لازم براي توليد نرمال اسپرم
• اسپرم بايد به مايع مني وارد شود. هنگامي كه اسپرم در بيضه‌ها توليد شد، لوله‌هاي ظريفي آن‌ها را حمل مي‌كند تا زماني كه آن‌ها با مايع مني تركيب شوند و طي انزال از آلت تناسلي مرد خارج شوند.
• نياز است اسپرم در مايع مني به اندازه كافي وجود داشته باشد. اگر تعداد اسپرم در مايع مني كم است، شانس اين كه يكي از اسپرم‌ها بخواهد تخمك شريك زندگي را بارور كند كاهش مي‌يابد. تعداد كم اسپرم به ميزان كمتر از 15 ميليون اسپرم در هر ميلي ليتر مايع مني و يا كمتر از 39 ميليون در هر بار انزال گفته مي‌شود.
• اسپرم بايد قابل استفاده و قادر به حركت باشد. اگر جنبش (حركت) و يا عملكرد اسپرم غير طبيعي باشد، اسپرم ممكن است قادر به رسيدن به تخمك و يا نفوذ در آن نباشد.
علل بيماري ناباروري در مردان
كليك كنيد
مشكلات باروري مردان به علت برخي از مسائل مربوط به سلامت و درمان‌هاي پزشكي ايجاد مي‌شود. برخي از آن‌ها عبارت‌اند از:
واريكوسل
واريكوسل تورم رگ‌هايي است كه باعث تخليه بيضه مي‌شوند. اين رايج‌ترين علت قابل برگشت ناباروري در مردان است. اگرچه علت دقيق ناباروري واريكوسل ناشناخته است، اما ممكن است مربوط به تنظيم نادرست درجه حرارت بيضه باشد. واريكوسل باعث كاهش كيفيت اسپرم مي‌شود. درمان واريكوسل مي‌توانيد تعداد اسپرم و عملكرد آن را بهبود بخشد، و به طور بالقوه ممكن است در هنگام استفاده از فنون باروري كمكي مانند لقاح آزمايشگاهي(IVF) بهبود پيدا كند.
عفونت
برخي از عفونت‌ها مي‌تواند با توليد اسپرم و يا سلامت اسپرم مداخله كند و يا مي‌تواند باعث ايجاد زخم شود كه عبور اسپرم را مسدود مي‌كند. نمونه‌هايي از آن عبارت‌اند از التهاب اپيديديم (اپيديديميت) يا بيضه (ورم بيضه) و برخي از بيماري‌هاي مقاربتي، از جمله سوزاك يا HIV. اگرچه برخي از عفونت‌ها مي‌تواند به آسيب دائمي بيضه منجر شود، اما اغلب اسپرم‌ها مي‌توانند بازيابي شوند.
مشكلات انزال
هنگامي رخ مي‌دهد كه مايع مني در حين ارگاسم به جاي خروج از نوك آلت تناسلي مرد وارد مثانه شود. عوامل مختلفي مي‌توانند باعث آن شوند؛ از جمله ديابت، آسيب نخاعي، داروها و جراحي مثانه، پروستات يا پيشابراه. برخي از مردان مبتلا به آسيب‌هاي نخاعي يا بيماري‌هاي خاص نمي‌توانند مايع مني را طي انزال خارج كنند با وجودي كه قابليت توليد اسپرم در آن‌ها وجود دارد. در اين موارد اغلب اسپرم با استفاده از درمان‌هاي كمك باروري بازيابي شود.
آنتي‌بادي‌هايي كه به اسپرم حمله مي‌كنند
آنتي‌بادي‌هاي ضد اسپرم توسط سلول‌هاي سيستم ايمني كه به اشتباه اسپرم را به عنوان بيگانه تلقي مي‌كنند توليد مي‌شود و منجر به از بين رفتن اسپرم مي‌شود.
تومور
سرطان‌ها و تومورها غير بدخيم مي‌توانيد اندام تناسلي مرد را به طور مستقيم از طريق غدد ترشح كننده هورمون‌هاي مربوط به توليد مثل، مانند غده هيپوفيز، و يا از طريق علل ناشناخته تحت تأثير قرار دهد. در برخي موارد، جراحي، راديوتراپي يا شيمي درماني براي درمان تومورها، مي‌تواند روي باروري مردان تأثير بگذارد.
عدم نزول بيضه‌ها
در برخي از مردان،طي رشد جنيني يك يا هر دو بيضه موفق به خروج از شكم به كيسه‌اي كه به طور معمول بيضه‌ها را در بر مي‌گيرد (اسكروتوم) نمي‌شوند.كاهش باروري در مرداني كه اين بيماري را دارند احتمال بيشتري دارد كه ايجاد شود.
عدم تعادل هورموني
ناباروري مي‌تواند از اختلالات خود بيضه و يا يك اختلال در ديگر سيستم‌هاي هورموني از جمله هيپوتالاموس، هيپوفيز، تيروئيد و غدد آدرنال ناشي شود. تستوسترون پايين (هيپوگناديسم در مردان) و ساير مشكلات هورموني تعدادي از علل ممكن هستند.
نقص لوله حمل كننده اسپرم
لوله‌هاي مختلفي اسپرم را حمل مي‌كنند. آن‌ها مي‌توانند به علل مختلفي، از جمله آسيب ناخواسته از عمل جراحي، عفونت‌هاي قبلي، ضربه و يا بيماري‌هاي وراثتي، از جمله با فيبروز كيستيك مسدود شوند. انسداد مي‌تواند در هر قسمتي رخ دهد، از جمله در بيضه، در لوله‌هاي تخليه بيضه، اپيديديم ، در مجراي دفران، در نزديكي مجراي انزال و يا در مجراي ادرار.
نقص كروموزومي
اختلالات ارثي مانند سندرم كلاين فلتر – كه در آن يك پسر با دو كروموزوم X و يك كروموزوم Y (به جاي يك X و يك Y) به دنيا مي‌آيد – باعث رشد غير طبيعي اندام تناسلي مرد مي‌شوند. ديگر سندرم‌هاي ژنتيكي مرتبط با ناباروري شامل فيبروز كيستيك، سندرم كالمن و سندرم Kartagener مي‌باشد.
مشكلات در زمينه مقاربت جنسي
اين مي‌تواند شامل مشكل نگه داشتن و حفظ نعوظ كافي در رابطه جنسي (اختلال نعوظ)، انزال زودرس، مقاربت دردناك، اختلالات آناتوميك مانند باز بودن مجراي زير آلت تناسلي مرد (هيپوسپادياس)، و يا مشكلات رواني يا ارتباطي با شريك جنسي باشد.
بيماري سلياك
يك اختلال گوارشي ناشي از حساسيت به گلوتن است. بيماري سلياك مي‌توانند باعث ناباروري در مردان شود. باروري ممكن است پس از اتخاذ يك رژيم غذايي فاقد گلوتن بهبود يابد.
برخي از داروها
درمان جايگزيني با تستوسترون، استفاده از استروئيد آنابوليك بلند مدت، داروهاي ضد سرطان (شيمي درماني)، برخي داروهاي ضد قارچ، برخي از داروهاي زخم معده و برخي داروهاي ديگر مي‌تواند توليد اسپرم را مختل كند و كاهش باروري مردان را به همراه داشته باشد.
جراحي‌هاي قبلي
جراحي خاص ممكن است مانع از حضور اسپرم در انزال شود، از جمله وازكتومي،اصلاحات فتق و بيضه و يا جراحي‌هاي بيضه، جراحي پروستات و جراحي‌هاي بزرگ شكمي كه براي سرطان بيضه و ركتوم انجام مي‌شوند.در اغلب موارد، جراحي مي‌تواند اين انسداد را برطرف كند و يا براي بازيابي اسپرم از اپيديديم و بيضه‌ها انجام شود.
گرم شدن بيش از حد بيضه‌ها
دماي بالا توليد و عملكرد اسپرم را مختل مي‌كند.اگرچه مطالعات محدود هستند، استفاده مكرر از سونا يا وان گرم ممكن است به طور موقت تعداد اسپرم را كاهش دهد. نشستن براي مدت طولاني، پوشيدن لباس‌هاي تنگ يا كار با كامپيوتر و لپ‌تاپ براي طولاني مدت نيز ممكن است درجه حرارت كيسه بيضه را افزايش دهد و به كاهش توليد اسپرم منجر شود.
علل زيست محيطي ناباروري در مردان
برخي از عناصر محيطي مانند گرما، سموم و مواد شيميايي مي‌تواند توليد اسپرم و يا عملكرد اسپرم را كاهش دهد. علل خاص عبارت‌اند از:
مواد شيميايي صنعتي
مواجهه مداوم با بنزن، تولوئن، زايلن، آفت‌كش‌ها، علف‌كش، حلال‌هاي آلي، مواد نقاشي و سرب ممكن است تعداد اسپرم را كاهش دهد.
قرار گرفتن در معرض فلزات سنگين
قرار گرفتن در معرض سرب و ديگر فلزات سنگين نيز ممكن است باعث ناباروري شود.
تابش اشعه X
قرار گرفتن در معرض اشعه مي‌تواند توليد اسپرم را كاهش دهد، هرچند اغلب در نهايت به حالت عادي برمي‌گردد. دوز بالاي تابش اشعه، مي‌تواند توليد اسپرم را كاهش دهد.
شيوه زندگي و علل ديگر ناباروري در مردان
برخي از علل ديگر ناباروري در مردان عبارت است از:
استفاده از داروهاي خاص
استروئيدهاي آنابوليكي كه براي تحريك قدرت عضلاني و رشد استفاده مي‌شوند مي‌تواند باعث كوچك شدن بيضه‌ها و كاهش توليد اسپرم شود. استفاده از كوكائين يا ماري جوانا به طور موقت در تعداد و كيفيت اسپرم‌ها تأثير مي‌گذارد.
استفاده از الكل
نوشيدن الكل مي‌تواند سطح تستوسترون را كاهش دهد، باعث اختلال در نعوظ و كاهش توليد اسپرم شود. بيماري كبدي ناشي از نوشيدن بيش از حد آن نيز ممكن است به مشكلات باروري منجر شود.
استعمال دخانيات
مرداني كه سيگار مي‌كشند تعداد اسپرمشان كمتر از كساني است كه سيگار نمي‌كشند. تماس با دود سيگار نيز ممكن است بر باروري مردان تأثير بگذارد.
استرس عاطفي
استرس مي‌تواند با توليد هورمون‌هاي خاص مورد نياز براي توليد اسپرم تداخل كند. استرس عاطفي شديد يا طولاني مدت، از جمله مشكلات و دغدغه‌ها در زمينه ناباروري، مي‌تواند بر تعداد اسپرم تأثير بگذارد.
وزن
چاقي مي‌تواند باروري را از طرق مختلف مختل سازد،از جمله آنكه به طور مستقيم بر تعداد اسپرم تأثير كند يا با ايجاد تغييرات هورموني، باروري مردان را كاهش دهد. مشاغل خاص از جمله جوش كاري و يا موارد مربوط به نشستن طولاني مدت، مانند رانندگي كاميون، ممكن است با خطر ناباروري همراه باشد. با اين حال، تحقيقات براي حمايت از اين نظريه ادامه دارد.
چرا ارده شيره خوب است؟