سوختگي شيميايي ايجاد سوزش و از بين رفتن بافت انسان است كه در اثر قرار گرفتن در معرض ماده شيميايي ، معمولاً از طريق تماس مستقيم با مواد شيميايي يا دودهاي آن ايجاد مي شود. سوختگي هاي شيميايي مي تواند در خانه ، محل كار يا مدرسه يا در نتيجه تصادف يا حمله رخ دهد. اگرچه تعداد كمي از افراد در ايالات متحده پس از تماس با مواد شيميايي موجود در خانه جان خود را از دست مي دهند ، اما بسياري از مواد رايج در هر دو محل زندگي و انبارداري مي توانند صدمات جدي را وارد كنند.
سياري از سوختگي هاي شيميايي به طور اتفاقي از طريق سوء استفاده از محصولاتي مانند مواردي كه براي مراقبت از مو ، پوست و ناخن ايجاد مي شود. اگرچه جراحات در خانه رخ مي دهد ، خطر پايداري سوختگي شيميايي در محيط كار بسيار زياد است ، به خصوص در مشاغل و كارخانه هاي توليدي كه از مقادير زيادي مواد شيميايي استفاده مي كنند.
بيشتر سوختگي هاي شيميايي توسط اسيدهاي قوي يا پايه هاي قوي ايجاد مي شود (به عنوان مثال ، اسيد هيدروكلريك يا هيدروكسيد سديم). اسيدها باعث لخته شدن سلول ها شده و بدين ترتيب سلول ها از بين مي روند.
قرار گرفتن در معرض طولاني مدت مي تواند به شدت به بافت هاي انساني آسيب برساند و در صورت زنده ماندن بيمار منجر به زخم و ناتواني مي شود. ساير مواد شيميايي مانند اكسيدان ها و برخي فلزات نيز ممكن است سوختگي هاي شيميايي مشابهي ايجاد كنند. محدود كردن زمان قرار گرفتن در معرض هر يك از اين مواد شيميايي مي تواند اثرات مضر آنها را تا حد زيادي كاهش دهد.
متأسفانه ، برخي از عوامل سوختگي شيميايي براي آسيب رساندن به مردم (عوامل شيميايي مورد استفاده در جنگ ها و حملات تروريستي) طراحي شده اند. دامنه اين مقاله براي پوشش اين عوامل نيست.
در اين مقاله سعي داريم سوختگي با مواد شيميايي را مورد بررسي قرار دهيم. يك باور غلط در ميان مردم رايج است و ان اين است كه مردم فكر مي كنند تنها سوختگي با اسيد است كه مي توان به انسان اسيب وارد كند.
در اين جا ما مبحث كلي تري از سوختگي با اسيد را براي شما بازگو كرده ايم.سوختگي هاي شيميايي را براي شما بررسي كرده و ان را به دو دسته قليايي و اسيدي طبقه بندي كرده ايم.
سوختگي هاي شيميايي به در معرض قرار گرفتن پوست با مواد مضر ايجاد مي شود. شدت سوختگي هاي شيميايي مستقيما با غلضت و مقدار ماده شيمييايي و اندازه زمان قرار گرفتن در معرض ماده شيمييايي و سميت پوستي ماده ايجاد كننده ارتباط مستقيم دارد.
سوختگي هاي شيميايي نياز به مراقبت استمراري تا غيرفعال شدن ماده سوزاننده دارند و بايد بلافاصله از روي پوست زدوده شوند و با مقدار زيادي اب روان شست و شو شوند. موادي كه باعث طبقه بندي سوختگي شيميايي مي شوند يا اسيدي هستند يا بازي و بر اساس PH دسته بندي مي شوند.
سوختگي هاي قليايي
قلياها معمولا در تميزكننده هاي صنعتي،تميز كننده هاي اجاق ها و سطوح اشپزخانه، كودها و مصالح ساختماني مانند سيمان يافت مي شوند. قلياها به طور كلي زخم هاي برشي به خاطر متصل شدن به چربي هاي پوست ويك واكنش طبقه بندي شده مبني بر تخريب پروتين و نكروز پيش رونده و خورندگي بافت ايجاد ميكنند كه به مواد شيميايي اجازه ورود به قسمت هاي عميق بافت را مي دهد. شست و شوي فراوان با اب، درمان اوليه براي اين نوع سوختگي ها مي باشد. توجه داشته باشيد در طبقه بندي زخم هاي قليايي سوختگي با سيمان خيس منحصرا چالش برانگيز است. نشت سيمان به داخل چكمه و دستكش كارگران پس از چند ساعت مشخص نمي شود، درهمان زمان آسيب وسيع اتفاق مي افتد و درمان معمولا به جراحي و دبريدمان ختم ميشود.
سوختگي هاي اسيدي
اسيدها معمولا در تميز كننده هاي حمام و دست شويي هاي خانگي، تميز كننده هاي استخر شنا و تميزكننده هاي فاضلاب هاي صنعتي يافت مي شود.
اين اسيب هاي سوختگي به وسيله لخته نكروز شده و ته نشيني پروتئين مشخص مي شوند و اين واكنش پوستي يك مانع با بافت در معرض اسيد،ايجاد ميكند كه خود باعث محدوديت بيشتر نفوذ اسيد مي شود.
سوختگي با هيدروفلوريك اسيد (HF) يك استثنا بزرگ براي محاسبه تخميني در مديريت، اسيد سوختگي را بوجود مي اورد. هيدروفلوريك اسيد به عنوان قوي ترين اسيد غيرارگانيك شناخته مي شود كه با ايجاد سميت متابوليسمي سريع به عمق بافت نفوذ ميكند و با متصل شدن به يون هاي كلسيم و منيزيم ميتواند بي نظمي در ريتم قلب ايجاد كند.
همان طور كه در مورد سوختگي با سيمان مي دانيم غالبا يك وقفه بين سوختگي با اسيد هيدروفلوريك اسيد و شروع نشانه ها وجود دارد. زماني كه بيمار براي درمان مراجعه مي كند پرسيدن از غلظت اسيد الزاميست.
غلظت اسيدها معمولا بر روي برچسب ظرف محتوي اسيد زده شده است يا بر روي كاغذ راهنماي درون محصول نوشته شده است.
درمان هيدروفلوريك ضعيف شامل شست و شوي فراوان با اب يا استفاده از ژل هاي كلسيم گلوكونات مي باشد. در سوختگي با اسيد هاي قوي بيمار نيازمند به عمل جراحي مي باشد.در سوختگي هايي با مساحت دو درصد يا هيدروفلوريك اسيد با غلضت ۱۰ درصد مي تواند منجر به تهديد از دست رفتن ناحيه سوختگي و هايپوكالمي ( كم شدن پتاسيم) بدن شود.
بيشتر مواد شيميايي كه باعث سوختگي مي شوند اسيدهاي قوي يا پايه هستند. نگاهي به اطلاعات پزشكي بر روي برچسبهاي مواد شيميايي خطرناك معمولاً سميت مورد انتظار را تأييد مي كند. اقدامات احتياطي مورد نظر و آموزش مصرف كننده مي توانند خطر آسيب ديدگي را كاهش دهند.
انواع محصولات خانگي رايج كه ممكن است باعث سوختگي شيميايي شوند به شرح زير است.
- سفيد كننده
- مخلوط بتوني
- پاك كننده هاي كاسه هاي توالت
- پاك كننده هاي فلزي
- كلرهاي استخر
اين فقط يك ليست نمونه است. بسياري از محصولات ديگر كه در خانه و محل كار استفاده مي شوند ممكن است حاوي مقداري مواد شيميايي باشند كه ممكن است باعث سوختگي شوند. در صورت قرار گرفتن در معرض نور ، بايد برچسب ها را روي ظروف نگه داريد تا پرسنل پزشكي بدانند كه بيمار در معرض چه چيزي قرار گرفته است.
همه اين موارد فقط بايد در ظروف مناسب نگهداري شود تا از بلع اتفاقي توسط كودكان جلوگيري شود.